Słodka historia Baklavy

Bakalie.com

Historia Baklavy

Historia tego niezwykłego przysmaku jest dość kontrowersyjna i niestety bardzo mało udokumentowana. Wiele grup etnicznych, takich jak Grecy, Turcy czy też mieszkańcy Środkowo – Wschodniej Europy przypisują sobie własność praw do Baklavy, przygotowując ją na niezliczoną ilość sposobów.

Historia Baklavy zaczyna się dawno, dawno temu. Jedna wersja tej historii mówi, że pochodzi od Asyryjczyków, którzy to przyrządzali ją w VIII wieku naszej ery przekładając cienki chleb posiekanymi orzechami, nasączając ją miodem i następnie piekąc w piecach opalanych drewnem. We współczesnych czasach Baklava przeszła wiele przemian, wraz z historycznymi zmianami okręgu z którego pochodzi. Środkowy Wschód, teren Wschodnio Śródziemnomorski, Bałkany, Kaukaz; Turcy, Arabowie, Żydzi, Grecy, Armeńczycy, Bułgarzy – wszyscy nazywający Baklavę swoim narodowym deserem, byli niegdyś częścią cesarstwa Otomańskiego.

Baklava - deser z cesarstwa Otomańskiego

Nikt nie zaprzecza, że cudowny deser, którym zachwyca się większa część świata, został doszlifowany w Cesarstwie Otomańskim, w XV wieku, po najechaniu Konstantynopola ( Obecnie Istambuł). I przez ponad pięćset lat, kuchnie Cesarstwa Otomańskiego, w Pałacu w Konstantynopolu były kolebką sztuki kulinarnej całego Cesarstwa. Najstarsze wzmianki o Baklavie są obecne w pamiętnikach kuchennych Pałacu Topkapi, z czasów Fatiha. Zgodnie z nimi, Bakalava była pieczona w Pałacu w 1473 roku. Baklava ewoluowała z prostego deseru do wykwintnego dania, którego przygotowanie wymagało nie lada umiejętności, tak by sprostać wymaganiom dygnitarzy i bogatych ludzi.

Do XIX wieku, Baklava była uznawana za luksus, na który stać było tylko najbogatszych. Do dziś dnia, w Turcji istnieje powiedzenie „ nie jestem wystarczająco bogaty, by jeść Baklavę każdego dnia”. Ludzie piekli Baklavę jedynie na specjalne okazje, wydarzenia religijne lub wesela. Jednakże, czasy zmieniły się tak mocno, że nie ma najmniejszego problemu by dostać Baklavę w większości sklepów, a także zakupić ją przez Internet.

Wpływ różnych cywilizacji na Baklavę

Pomimo, że teorie dotyczące oryginalnego pochodzenia Baklavy są podzielone, nie można zaprzeczyć, że była ona doskonalona każdorazowo gdy nadchodził powiew zmian w Środkowym i Bliskim Wschodzie. Rejon ten był świadkiem przychodzenia i odchodzenia najstarszych kultur i cywilizacji, z których każda modyfikowała Baklavę w zależności od indywidualnych preferencji.

Wpływ Greków

Greccy żeglarze i handlarze podróżujący ze Wschodu do Mezopotamii szybko odkryli rozkosz Baklavy. Zaczarowała ich kubki smakowe. Przywieźli więc przepis do Aten. Największym wkładem Greków w rozwój tego deseru jest utworzenie techniki wyrabiania ciasta, które pozwalało na rozwałkowywanie go na płaty cienkie jak liść. Było to dość ciekawe w zestawieniu do twardego, teksturą przypominającego chleb ciasta Asyryjczyków. Jako dowód powstało słowo filo ( po angielsku Phyllo), które z języka greckiego oznacza liść. To właśnie ciasto filo jest bazą Baklavy.

Wpływ Armeński

Kiedy Baklava została odkryta przez Armeńskich żeglarzy, na wschodniej granicy Cesarstwa Otomańskiego, wprowadzono do niej cynamon i gałkę muszkatołową, co znacząco wpłynęło na jej smak.

Wpływ Arabski

Arabowie dodali do smaku Baklavy wodę różaną i wodę z kwiatów pomarańczy. Jej smak zaczął zmieniać się o subtelne niuanse wraz z przekroczeniem granic. Ze wszystkich krajów środkowego Wschodu, Liban uznaje się za kraj, który wniósł najwięcej do smaku baklawy.

Wpływ Perski

W Persji szybko rozwijające się cukierenki wynalazły Baklavę o kształcie diamentu, z nadzieniem z orzechów i jaśminowym aromatem. W VI wieku słodycz ta została przedstawiona Sądowi Bizantyjskiemu Justyniana I w Konstantynopolu.

Wpływ Turecki

Podczas gdy Otomanie najechali Konstantynopol z zachodu, zdobyli także wschodnie terytoria, pokrywające większość antycznych ziem asyryjskich w całym królestwie Armenii. Kucharze i cukiernicy, pracujący w pałacach Otomańskich wnieśli ogromny wkład w odnowienie sztuki kulinarnej i cukierniczej całego Imperium. Pod koniec XIX wieku, małe cukiernie zaczęły pojawiać się na terenie Konstantynopola. Były to pierwsze miejsca, w których mogła się zaopatrzyć klasa średnia.

Baklava jaką znamy dziś

Baklava jest słodyczą niezwykle popularną w Środkowych Wschodzie oraz w wielu innych krajach, gdzie przygotowuje się ją na wiele, różnych sposobów:

  • W Afganistanie i na Cyprze baklava przygotowywana jest w trójkątnych kawałkach, delikatnie obsypana zmielonymi orzechami pistacjowymi,
  • W Armenii, baklava przygotowywana jest z cynamonem i gałką muszkatołową,
  • W Azerbejdżanie, baklava przygotowywana jest podczas Święta Nowruz. Po przygotowaniu baklava cięta jest w kawałki o kształcie diamentów i posypywana kawałkami migdałów i orzechów włoskich,
  • W Albanii, baklava jest deserem niezwykle popularnym. Ciasto może zawierać żółtka jaj, zaś nadzienie składa się w dużej mierze z orzechów włoskich,
  • Na Bałkanach, baklava jest jednym z najpopularniejszych ciast, przygotowywanych także na specjalne okazje (przez Muzułmanów, głównie w czasie świętego miesiąca Ramadanu i Eid El-Fitr) oraz przez Chrześcijan w okresie Wielkanocy i Bożego Narodzenia,
  • W Bułgarii, baklava jest również bardzo popularna. Zwykle przygotowuje się ją z orzechów włoskich i syropu miodowego, jednakże często dodaje się również pistacje,
  • W Grecji, baklavę przygotowuje się z 33 warstw ciasta, które mają odnosić się do lat życia Chrystusa,
  • W Iranie, wysuszona wersja baklavy, jest gotowana i podawana w malutkich kawałkach o kształcie diamentów, nasączonych wodą różaną. Miastami, w których baklava jest szczególnie popularna są Yazd i Qazvin – to stamtąd baklava jest dystrybuowana na cały Iran. Perska baklava wykorzystuje połączenie siekanych migdałów i pistacji, przyprawionych cynamonem i syropem o zapachu wody różanej, jest ona zdecydowanie lżejsza niż wersja środkowo wschodnia,
  • W Izraelu, baklava przygotowana jest z ciasta filo, przełożonego orzechami (głównie pistacjami), cukrem i syropem miodowym,
  • W Libanie baklava także przygotowywana jest z warstw ciasta filo, wypełnianych orzechami (pistacjami, włoskimi, nerkowca, piniowymi i migdałami) i nasączanych syropem Atir – przygotowanym z wody różanej, wody z kwiatów pomarańczy, cukru i wody. Ciasto cięte jest w małe, trójkątne i kwadratowe kawałki, czas w kawałki o kształcie diamentów. Libańskie miasto Tripoli słynie z przygotowywania baklavy,
  • W Syrii, baklava przygotowywana jest z ciasta filo, masła, orzechów włoskich i syropu cukrowego. Przycinana jest w romby,
  • W Turcji, tradycyjna baklava przygotowywana jest poprzez wypełnianie warstw ciasta filo pistacjami, orzechami włoskimi, migdałami i specjalnym dodatkiem zwanym „kaymak”. W rejonie Morza Czarnego to orzechy laskowe są najczęstszym nadzieniem baklavy. Tureckie miasto Gaziantep słynie ze swojej baklavy pistacjowej. W wielu częściach Turcji baklava często polewana jest kaymakiem lub w okresie letnim podawana jest z lodami.

Autor: Redakcja Bakalie.com