Pieprz jest przyprawą, która przez setki lat wraz z solą króluje na wszystkich, także polskich, stołach. Dodaje smaku potrawom, a także poprawia aromat innych dodatków, pobudza apetyt i nadaje potrawom delikatnej ostrości. Pieprz jest także rośliną o właściwościach zdrowotnych, więc powinniśmy używać go jak najczęściej.
Gdzie i jak rośnie?
Gdzie i jak rośnie?
Pieprz pochodzi z Indii, ale obecnie jest uprawiany w prawie każdym regionie tropikalnym. Jest owocem rośliny czarnego pieprzu rosnącym na długich, cienkich kiściach. Owoce są małe, pokryte cienką skórką, pod którą znajduje się malutko miąższu i pojedyncze duże nasiona.
Zbierane są one w różnych stopniach dojrzałości, zależnie od żądanej mocy i rodzaju pieprzu, a następnie odpowiednio przetwarzane. Najpierw są gotowane, a następnie suszone na słońcu. W trakcie obróbki zmieniają kolor na ciemnobrązowy, prawie czarny, a skórka robi się pomarszczona. Pikantność i aromat czarny pieprz zawdzięcza zawartości alkaloidu o nazwie piperyna. Wpływa ona na wartości odżywcze i zdrowotne
Wielowiekowa historia
Znalezione w Indiach archeologiczne dowody używania pieprzu sięgają co najmniej 2000 lat p.n.e. Wiadomo, że pieprz wędrował z Indii do Egiptu, gdzie odnaleziono ziarna pieprzu w nozdrzach mumii Ramzesa Wielkiego (XIII w. p.n.e.). Od początku naszej ery przyprawami handlowali Rzymianie. Głównym ośrodkiem była Aleksandria. Kiedy Rzym w 410 roku n.e. został zaatakowany przez Wizygotów., aby zapobiec złupieniu miasta przez oblegających, wraz ze złotem, srebrem, jedwabiem i skórami zapłacono „trzy tysiące funtów pieprzu”. Po upadku cesarstwa Rzymskiego handel przyprawami przejęli Arabowie. Chcąc zachować swój monopol, podnieść prestiż i cenę pieprzu arabscy kupcy utrzymywali w tajemnicy źródło jego pochodzenia. Wraz z rosnącym popytem na pieprz i jego handlem. W X wieku pieprz stał się popularny w całej Europie, a od XV wieku, po słynnej wyprawie Vasco da Gamy, do sprowadzania i handlu przyprawami dołączyli Portugalczycy. Później monopol przejęli Holendrzy.
Ostatecznie kontrolę nad handlem przyprawami przejęło Imperium Brytyjskie, które założyło swoje kolonie w krajach tropikalnych.
Dzisiaj światowym liderem w produkcji pieprzu jest Wietnam
Jak wybierać i przechowywać pieprz?
Czarny pieprz spotykamy w formie całych ziaren oraz mielony. Najkorzystniej jest kupować pieprz ziarnisty i mielić go przed samym podaniem. Jest wtedy bardziej aromatyczny, a my mamy większą pewność, że produkt nie zawiera zanieczyszczeń i zbędnych dodatków.
Pieprz najlepiej jest trzymać w szklanym hermetycznym pojemniku, stojącym w chłodnym i suchym miejscu. Zmielony pieprz można przechowywać przez około trzy miesiące, a całe ziarna praktycznie przez nieokreślony czas. Mrożenie pieprzu jest również świetną metodą przechowywania, chociaż smak może się nieco zmienić i stać się silniejszy.
Właściwości zdrowotne piperyny
Głównym składnikiem pieprzu, który decyduje o jego właściwościach, jest alkaloid o nazwie piperyna. Wykorzystuje się ją w medycynie, chemicznych środkach ochrony roślin oraz jako podstawowy składnik gazu pieprzowego. Nie tylko nadaje ostry, piekący smak i charakterystyczny zapach, ale również wpływa na większość właściwości zdrowotnych. Jednak zawartość piperyny w pieprzu wynosi zaledwie 6%, więc jeśli chcemy wykorzystać jej działanie zdrowotne powinniśmy sięgnąć po leki lub suplementy diety, gdyż pieprz stosowany, jako przyprawa raczej nie przyniesie spodziewanych rezultatów.
Najbardziej znane i sprawdzone właściwości piperyny to:
- wspieranie odchudzania poprzez wzmaganie procesów termogenezy - czyli wytwarzania ciepła, podczas którego organizm spala kalorie oraz lipolizy polegającej na spalaniu tkanki tłuszczowej;
- ułatwianie trawienia, gdyż pobudza wydzielanie soków żołądkowych;
- poprawianie wchłaniania składników odżywczych, ponieważ pobudza ukrwienie układu pokarmowego;
- wspomaganie leczenia bielactwa poprzez zwiększanie poziomu melanocytów, czyli komórek nadających koloryt skórze;
- przyspieszanie usuwania szkodliwych produktów przemiany materii, gdyż działa moczopędnie i lekko przeczyszczająco;
- jest silnym przeciwutleniaczem, dzięki czemu organizm pozbywa się nadmiaru wolnych rodników, co między innymi wpływa na stabilizację poziomu cukru we krwi;
- działanie przeciwzapalne i antyseptyczne;
- zapobieganie nowotworom;
- zwiększanie energii powstającej przy wysiłku fizycznym, co powoduje poprawę wydolności organizmu;
- obniżanie ciśnienia krwi;
- łagodzenie objawów astmy
- usprawnianie pracy mózgu. przeciwdziałanie jego starzeniu i stanom depresyjnym;
- odżywianie i wspomaganie leczenia problemów z włosami, takich jak łupież i wypadanie włosów.
Przeciwwskazania
Pieprz jest zdrowy i nie wywołuje skutków ubocznych. Jednak spożywany w nadmiarze może wywoływać podrażnienie przewodu pokarmowego. Dlatego osoby z wrzodami żołądka i po operacjach związanych z układem trawiennym powinny wyeliminować go z diety.
Autor: Redakcja Bakalie.com