Komosa ryżowa staje się coraz bardziej znana na całym świecie. Kiedyś wykorzystywana była jedynie przez mieszkańców Andów. Dziś, dzięki swoim wybitnym właściwościom odżywczym i zdrowotnym, staje się w wielu kuchniach częstym zamiennikiem produktów zbożowych. Bez problemu można ją kupić, jest smaczna i prosta w przyrządzaniu.
Pochodzenie komosy ryżowej
W Ameryce Południowej komosę ryżową uprawiano już w czasach prekolumbijskich. Pierwsze znalezione nasiona pochodzą sprzed około 5000 lat p.n.e. Dla Inków była podstawą pożywienia. Uważali ją za roślinę świętą i matkę wszystkich nasion, a legenda głosi, że ich król, co roku siał pierwsze nasiona.Przybycie hiszpańskich konkwistadorów spowodowało zawirowania w historii rośliny. Francisco Pizarro, chcąc zrujnować państwo i kulturę Inków, niszczył uprawy komosy ryżowej i zakazał jej uprawy. Na szczęście, wysoko w górach, część roślin przetrwała. Do dziś, dla potomków Indian z plemion Keczua i Ajmara jest głównym pokarmem. Tak było do niedawna, ale w początkach naszego wieku komosa ryżowa ze swoimi właściwościami odżywczymi i zdrowotnymi zaczęła podbijać świat. Obecnie cieszy się uznaniem i popyt na nią stale rośnie.
Komosa ryżowa – wytrwała i odporna roślina
Mieszkańcy Andów nadali jej nazwę quinoa, która przyjęła się w wielu językach. Największe uprawy znajdują się w Peru, Boliwii, Chile i w Ekwadorze. Komosa ryżowa, zwana też ryżem lub prosem peruwiańskim, jest jednoroczną rośliną z rodziny szarłatowatych, do której należą też buraki i szpinak. Ma duże liście i osiąga wysokość od 1 do 2,5 m. Dobrze czuje się na obszarach o chłodnym klimacie i może rosnąć nawet tam, gdzie nie udają się zboża. Znosi susze i nie wymaga nawożenia. Można ją uprawiać także w Polsce.Sieje się ją w drugiej połowie kwietnia, a zbiera pod koniec sierpnia lub we wrześniu. Na zbiory trzeba wybierać pogodne dni, aby nasiona były możliwie suche. Niestety, najczęściej dojrzewają nierównomiernie i trzeba je sortować ręcznie. Potem wystarczy je wysuszyć i gotowe.
Dlaczego komosa ryżowa zdobywa coraz większą popularność?
Do rozpowszechnienia komosy ryżowej przyczyniła się ONZ, która ogłosiła rok 2013 „Międzynarodowym Rokiem Komosy Ryżowej”, uznając, że roślina ta jest szansą na zapewnienie bezpieczeństwa żywieniowego na świecie.Dostrzeżono też, że stanowi doskonały, bo posiadający więcej właściwości odżywczych i zdrowotnych, zamiennik zbóż. Warto porównać podstawowe składniki tych roślin.
| SKŁADNIKI | Komosa | Pszenica | Żyto | Kukury-dza | Ryż |
| Średnia zawartość w procentach | |||||
| Sacharydy | 69 | 68 | 71 | 67,7 | 75,3 |
| Białka | 16,5 | 12 | 9 | 10,5 | 8,5 |
| Tłuszcze | 6,5 | 1,9 | 1,9 | 4,5 | 2,3 |
| Błonnik | 3,8 | 1,8 | 1,9 | 2,3 | 0,9 |
| Związki mineralne | 3,8 | 1,9 | 1,7 | 1,4 | 1,4 |
Zwróćmy uwagę na dużą zwartość białka, które jest bardzo wartościowe, gdyż zawiera wszystkie dziewięć niezbędnych organizmowi aminokwasów. Z kolei tłuszcze to w 90% jedno i wielonieniasycone kwasy tłuszczowe, a dominują w nich najcenniejsze dla nas kwasy omega3 i omega6. W porównaniu ze zbożami ma więcej błonnika i związków mineralnych. Poza składnikami wymienionymi w tabelce komosa ryżowa zawiera też antyoksydanty i witaminy.
Komosa zdobywa świat dzięki wybitnym właściwościom odżywczym, zdrowotnym i innym ważnym cechom. Wymieńmy te najistotniejsze:
- jest rośliną bezglutenową,
- nie jest modyfikowana genetycznie,
- ma niski indeks glikemiczny,
- reguluje poziom cholesterolu we krwi,
- ułatwia odchudzanie,
- łatwo ją przygotować do spożycia,
- jest prosta w uprawie.
Co prawda ma podobną ilość kalorii jak zboża, ale ze względu na przyspieszanie trawienia, dużą zawartość białka i zmniejszanie łaknienia, jest o wiele mniej niebezpieczna, jeśli chodzi o odkładanie tkanki tłuszczowej.
Zastosowanie komosy ryżowej, czyli jak ją jeść
Komosa ma lepsze właściwości odżywcze od kasz, ziemniaków, makaronów czy ryżu, dzięki czemu jest bardzo dobrą bazą do dań obiadowych. Nadaje się do przyrządzania pożywnych śniadań, na przykład podana z maślanką lub jogurtem i dodatkiem owoców oraz orzechów. Komosa ryżowa świetnie pasuje także do sosów i zup. Można ją też lekko podprażyć, zmielić i używać jak mąkę do ciast, placków i zagęszczania sosów. Obecnie łatwo jest znaleźć przepisy z wykorzystaniem komosy ryżowej.
Jak gotować komosę ryżową?
Przed gotowaniem należy ziarna dokładnie wypłukać, usuwając znajdujące się na nich saponiny, które mogą mieć gorzki smak. Do gotowania trzeba użyć 1 część nasion na 2 części wody. Zalaną wodą komosę doprowadzić do wrzenia, gotować przez 15 minut i pozostawić pod przykryciem do całkowitego wchłonięcia wody.
Gdzie można kupić quinoa?
Najlepiej w sklepach ekologicznych, ale obecnie, bez problemu można ją kupić także w supermarketach. Dostępne są trzy rodzaje: biała, najbardziej delikatna oraz czerwona i czarna o nieco ostrzejszym smaku.Chyba jedym minusem jest cena komosy ryżowej, która waha się między 17,- zł a 30,- zł za kilogram. To nie mało, ale biorąc pod uwagę wartości tego produktu, dobrze byłoby wprowadzić komosę ryżową do naszej diety.
Autor: Redakacja Bakalie.com
