Bogactwo miodu

Bakalie.com

Jak to się wszystko zaczęło?

Powstałej przed wiekami bogatej florze od początku towarzyszą pszczoły, zapewniające rozmnażanie roślin (poza wiatropylnymi). Już pierwotni ludzie, narażając się na liczne ukąszenia, podbierali plastry z miodem dzikim pszczołom. Smaczny, słodki miód był niezwykle pożywnym daniem, służył także do sporządzania napojów przez rozcieńczanie go z wodą. Do dziś w Himalajach miód pozyskiwany z barci usytuowanych zazwyczaj wysoko na drzewach, jest oznaką prestiżu.

Tylko odważni mężczyźni wchodzą na drzewa praktycznie bez żadnych zabezpieczeń i wycinają całe plastry miodu.

W III wieku p.n.e. o pszczołach pisał Arystoteles, a w I wieku p.n.e. Wergiliusz w poemacie dotyczącym rolnictwa oraz Columella, opisując życie pszczół. Pierwszy polski podręcznik o hodowli pszczół był wydany w 1614 roku, a w 1768 Maria Teresa założyła w Wiedniu Szkołę Pszczelarską. Nasi przodkowie doceniali rolę pszczół wierząc że bez nich nie tylko nie byłoby życia na Ziemi, ale także miodu, którego wszechstronne właściwości bardzo wysoko ceniono.


Czym właściwie jest miód?
 

Miód jest podstawowym owocem pszczelej pracy. Pozostałe to mleczko pszczele, propolis, pyłek kwiatowy, pierzga, jad pszczeli i wosk. Jest jedną z najcenniejszych naturalnych substancji odżywczych. Ze względu na bogactwo cukrów prostych jest środkiem wzmacniającym i detoksykującym. Jedyny jego minus to wysoka kaloryczność – około 320 kcal 100 g produktu (jedna łyżka to około 65 kcal). Ma właściwości silnie higroskopijne, czyli pochłania wilgoć. Zawiera liczne węglowodany, wielocukry, kwasy, białka, popiół (związki mineralne), barwniki, substancje zapachowe, hormony i witaminy. Jest wolny od wszelkich zanieczyszczeń chemicznych, gdyż niezwykle wrażliwe pszczoły giną na zanieczyszczonych pożytkach (np. po opryskach roślin herbicydami).


Dzięki zawartości acetylocholiny miód sprzyja regulowaniu ciśnienia krwi, chroni wątrobę i usprawnia trawienie tłuszczów poprzez zwiększenie produkcji żółci. Ma silne właściwości dezynfekujące, dzięki czemu jest z powodzeniem stosowany w zwalczaniu infekcji.


Cechą charakterystyczną prawdziwego miodu, jest  jego krystalizacja, która nie zmienia właściwości odżywczych i leczniczych produktu, a jedynie świadczy o dużej zawartości glukozy i dobrej jakości miodu. Proces krystalizacji może trwać od trzech dni (miód rzepakowy) do kilku miesięcy (miód akacjowy).

Miodu nie wolno łączyć z gorącymi (powyżej 45 st. C) płynami, gdyż wówczas słabnie działalność, a nawet następuje całkowity rozpad enzymów, co czyni go pozbawionym właściwości leczniczych. Przechowywać miód należy w szczelnie zamkniętych pojemnikach (szklanych, kamionkowych lub emaliowanych) w zacienionym miejscu o temperaturze od 5 do 25 st. C.


Rodzaje miodów
 

W zależności od tego, co pobierają i przerabiają pszczoły, miody mogą być nektarowe, spadziowe lub nektarowo – spadziowe.
 

Miody nektarowe: jak sama nazwa wskazuje powstają z nektaru, czyli słodkiej cieczy wydzielanej przez nektarniki kwiatów, stanowiącej pokarm energetyczny dla wielu owadów, w tym także pszczoły miodnej. Uzyskane z nektaru miody odznaczają się wyrazistym aromatem, przy czym jasne miody są łagodniejsze w smaku, a ciemne (np. miód gryczany) są bardzo ostre, drapiące w gardło.
 

W tej grupie miodów wyróżniamy miody odmianowe i wielokwiatowe. Uzyskanie miodu odmianowego wiąże się z czasowym przewiezieniem pasieki w pobliże uprawy danej rośliny (mniszek, gryka, rzepak, lipa itp). Jednorodny miód pszczelarz uzyska tylko wówczas, gdy zbierze go zaraz po zakończeniu pożytku z danej rośliny. Natomiast miód wielokwiatowy powstanie wówczas, gdy ule nie będą przenoszone z miejsca na miejsce, a pszczoły same będą szukać w okolicy kwitnących roślin. Siłą rzeczy będzie to nektar zbierany z różnych gatunków kwiatów.


Miody spadziowe: powstają z lepkiej wydzieliny wytwarzanej przez igły lub liście drzew, na których bytują mszyce, czerwce lub miodówki. Owady te nakłuwają liście lub młode pędy drzew, aby wyssać sok zawierający dużo cukrów. Nie mogąc przyswoić ich nadmiaru, wydalają go w odchodach, a te spływają w postaci kropli, pokrywając lepką mazią liście i gałązki drzew. Zjawisko to najłatwiej zauważyć pod lipami, ale występuje także na dębie i leszczynie oraz na drzewach iglastych (jodła, świerk i modrzew). Miody spadziowe mają specyficzny smak, lekki aromat i znaczne właściwości lecznicze.  Większość tych miodów jest ciemnego koloru z lekko szarym odcieniem. Po skrystalizowaniu są szaro-zielonkawe.
 

Miody nektarowo – spadziowe: powstają z jednoczesnego zbierania przez pszczoły spadzi i nektaru. Te miody mają szczególnie przyjemny smak i aromat, zachowując lecznicze właściwości obu miodów.


Autor: Redakcja Bakalie.com