Jest to przewlekła choroba zapalna, w której przebiegu dochodzi do ograniczonej wydolności górnych dróg oddechowych w wyniku skurczów oskrzeli. Uważana jest za jedną z najbardziej poważnych chorób cywilizacyjnych na całym świecie. W Polsce chorują na nią aż 3 miliony osób. Epidemiolodzy ostrzegają, że w najbliższych latach liczba ta drastycznie wzrośnie. Częściej występuje u kobiet.
W przebiegu astmy dochodzi do zbyt wygórowanej reakcji oskrzeli w kontakcie z bakterią czy alergenem. Podczas napadu astmy chory jest niespokojny. Z jego dróg oddechowych wydobywają się furczenia i świsty wywołane upośledzonym przepływem powietrza przez drogi oddechowe. Dochodzi do tego na skutek skurczu mięśni gładkich. Dodatkowo zaobserwować można również obrzęk błony śluzowej, który dodatkowo zmniejsza światło oskrzelików. Utrudnia to wydostawanie się powietrza na zewnątrz.
Jakie są rodzaje astmy?
- łagodna- ataki kaszlu i duszność pojawiają się bardzo rzadko i są łagodne w swym przebiegu. Ustępuje samoistnie lub po niewielkiej dawce leków wziewnych.
- umiarkowana lub przewlekła lekka- wraz z upływem godzin jej objawy narastają, często wywołuje ją infekcja,
- przewlekła ciężka- objawy narastają w bardzo szybkim tempie, napady są długotrwałe, ustępują po dożylnym podaniu leków,
- aspirynowa- jak sama nazwa wskazuje objawy astmy występują po przyjęciu aspiryny. Dodatkowo typowym dolegliwościom astmy towarzyszą wyciek z nosa, podrażnienie spojówek.
- zawodowa- występuje po ekspozycji na czynniki drażniące występujące w pracy,
- wysiłkowa- nadreaktywność oskrzeli zaobserwować można po intensywnym wysiłku fizycznym.
Jakie są przyczyny astmy?
W jej powstawaniu niezmiernie istotną rolę odgrywa mechanizm immunologiczny w połączeniu z zaburzeniami ze strony układu współczulnego, który reguluje procesy niezależne od woli człowieka.
W astmie alergicznej bezpośrednią przyczyną występowania jest ekspozycja na pyłki, kurz, które wdychane są przez chorego. Chorzy dodatkowo zmagają się z katarem siennym, alergiami pokarmowymi. Najczęściej występuje u dzieci i młodzieży. Czynniki wywołujące astmę niealergiczną nie są do końca poznane.
Jakie są główne czynniki ryzyka?
- predyspozycje genetyczne- jeśli choroba ta występuje u jednego z rodziców, prawdopodobieństwo przekazania jej potomstwu wynosi 30-40 %, gdy obydwoje rodzice chorują wzrasta do 60 %,
- płeć- przed okresem dojrzewania bardziej narażeni są na nią chłopcy, w okresie dojrzewania- płeć żeńska,
- rasa- częściej występuje w rasie afrykańskiej,
- dym tytoniowy- wdychanie go nasila objawy astmy, nasila intensywność napadów,
- czynniki drażniące- aerozole, silne substancje zapachowe, środki czyszczące. Substancje te w dużej mierze sprzyjają nasileniu stanu zapalnego i występowaniu skurczy oskrzeli,
- otyłość- nadmiar tkanki tłuszczowej w obrębie klatki piersiowej upośledzają proces oddychania, nasilając objawy astmy,
- zimne powietrze- wyzwala napady,
- stres.
Jak diagnozuje się astmę?
Podstawą jest oczywiście wywiad z pacjentem oraz badanie lekarskie. Przy osłuchiwaniu lekarz stwierdza świsty i furczenia. Zaobserwować można również wzmożoną pracę dodatkowych mięśni oddechowych.
Podstawowym badaniem w diagnostyce tej jednostki chorobowej jest spirometria. Polega ono na pomiarze wszystkich parametrów oddechowych. Badanie to jest bardzo łatwe do wykonania i nie wymaga specjalistycznej aparatury. Chory musi jedynie oddychać przez specjalne urządzenie, które dokonuje pomiarów. Na początku oddech jest łagodny, po czym należy wykonać możliwe najgłębszy wdech a po nim najgłębszy wydech.
Pomocne mogą być również testy skórne, ze względu na fakt, że niektóre postaci astmy związane są z ekspozycją na alergeny. W przypadku, gdy napady są ciężkie pacjent wykonywaną ma pulsoksymetrię oraz gazometrię.
Jak leczy się astmę?
Stosuje się leki kontrolujące chorobę oraz stosowane doraźnie. W pierwszym przypadku chory zmuszony jest do regularnego ich przyjmowania, bez względu na to, czy występują objawy czy też nie. Zaliczyć można do nich: glikokortykosteroidy wziewne i doustne, teofilina, kromony. Leki stosowane doraźnie zażywane są w celu zmniejszenia objawów. Istnieją jednak naturalne metody lecznicze, z których można skorzystać. Należą do nich:
- miód- położony pod nozdrza ułatwia oddychanie,
- kminek- jest ziołem wykrztuśnym. Można dodać go do maślanki, kefiru.
- czosnek- zmieszany z mlekiem działa wykrztuśnie.
Autor: Redakcja Bakalie.com
