Skąd pochodzi i jak rośnie?
Babka płesznik (Plantago psyllium L.), określana także, jako pchlica, płesznic, pchle nasienie i babka śródziemnomorska. Ta ostatnia nazwa pochodzi od naturalnego siedliska rośliny. Rośnie dziko na azjatyckich i afrykańskich wybrzeżach Morza Śródziemnego.
Babka płesznik jest jednoroczną, wiatropylną rośliną dorastającą do 40 cm. Z rozgałęzionej łodygi wyrastają równowąskie, ułożone naprzeciwlegle liście. Jasnobrunatne kwiaty, pojawiające się w kątach liści, zebrane są w swoiste kłosy. Owocem jest pękająca torebka, zawierająca dwa brązowe, jajowate, błyszczące nasiona – wyglądem przypominające pchły.
Dojrzałe owoce zbiera się i suszy w warunkach naturalnych. Surowcem są nasiona. Znajdują zastosowanie w medycynie ludowej, a także w produkcji suplementów diety. Wysoko oceniane właściwości zdrowotne babki płesznik sprawiły, że jej nasiona stają się coraz bardziej popularnym, naturalnym lekiem. Uprawia się ją obecnie w wielu krajach na całym świecie, w tym również w Polsce.
Co zawierają nasiona babki płesznik?
Najistotniejszym dla właściwości leczniczych składnikiem jest śluz, który znajduje się w zewnętrznej okrywie nasion. Substancja ta zawiera przede wszystkim z dużą ilość błonnika. Ponadto w nasionach znajduje się białko, kwas linolowy, oleinowy i palmitynowy, olej oraz flawonoidy, glikozydy, akubina, karoten, związki goryczowe i garbniki.
Właściwości lecznicze
Jeśli ktoś nie przepada za smakiem siemienia lnianego, może z powodzeniem zastąpić je właśnie nasionami babki. Jej cechy są bardzo zbliżone do właściwości siemienia. Ze względu na jej silną higroskopijność podczas stosowania nasion zalecane jest picie dużej ilości płynów (najlepiej wody).
Dolegliwości, na które polecana jest babka płesznik:
Zaparcia
Nasiona babki płesznik ułatwiają wypróżnianie, ponieważ po kontakcie z wodą uwalniają śluz i tworzą żel ułatwiający przesuwanie mas zalegających w jelitach. W związku z tym pomagają w leczeniu obstrukcji. Jest bezpieczna dla kobiet ciężarnych i skutecznie pomaga uporać się z częstymi w tym okresie zaparciami;
Biegunki
Babka płesznik zwiększa lepkość treści jelitowej, tym samym reguluje przechodzenie mas kałowych przez jelita, a co za tym idzie — częstość wypróżniania się. Dlatego stosuje się ją również w przypadku biegunek, szczególnie że poprawia florę bakteryjną w jelitach;
Hemoroidy
Przy tej chorobie babka płesznik łagodzi bóle i świąd oraz zmniejsza krwotoki;
Wrzody żołądka i zespół jelita drażliwego
Osłonowe i przeciwzapalne właściwości nasion babki uśmierzają dolegliwości związane z chorobą wrzodową, podrażnieniami przewodu pokarmowego oraz z zespołem jelita drażliwego;
Cukrzyca
Duża ilość błonnika wpływa na redukcję poziomu glukozy we krwi oraz zmniejszenie zawartości cukru w moczu;
Nadwaga i otyłość
Babka płesznik polecana jest przy dietach odchudzających, gdyż powoduje ograniczenie wchłaniania tłuszczu, zmniejszenie uczucia głodu oraz przyspieszenie przemiany materii;
Wysoki poziom cholesterolu
Przy niewielkim i średnim podwyższeniu stężenia cholesterolu we krwi, obniża poziom „złego” i zwiększa poziom „dobrego” cholesterolu, zmniejszając ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia;
Łuszczyca i inne choroby skóry
Okłady z zaparzonych nasion, zawierające śluz łagodzą objawy łuszczycy, atopowego zapalenia skóry i trądziku różowatego, a nawilżające i odżywcze właściwości takich okładów poprawiają stan suchej skóry.
Przeciwwskazania
Nie stwierdzono żadnych niebezpiecznych działań ubocznych babki płesznik. Czasem mogą zdarzyć się wzdęcia i nie należy spożywać nasion mniej niż godzinę przed snem.
W przypadku zażywania leków trzeba odczekać minimum godzinę od ich przyjęcia, gdyż babka płesznik może opóźnić ich wchłanianie. Nie należy jej stosować w stanach skurczowych lub niedrożności jelit, a także przy bólach brzucha o nieznanej przyczynie.
Gdzie kupić i jak stosować nasiona babki płesznik?
Nasiona płesznika znajdziemy w sklepach ze zdrową żywnością, zielarniach lub w internecie.Najpopularniejszym sposobem przygotowania nasion jest zalanie ich wodą lub sokiem. Po kilku minutach nasiona pęcznieją, pokrywają się śluzem i powstaje gotowy do spożycia kleik.
O wiele smaczniejsze jest jednak dodawanie nasion do różnych produktów spożywczych, gdyż taki dodatek ma minimalny wpływ na zmianę smaku potrawy. Polecamy dosypywanie nasion do jogurtu, owsianki, sałatek, płatków śniadaniowych i owocowych koktajli. Można także dodawać płesznik do wypieków takich jak chleb, bułeczki i ciasta.
Autor: Redakcja Bakalie.com