Stulecia rządów Otomańskich może wywołały u Bośniaków kryzys tożsamości, ale jedna rzecz pozostała pewna – nigdy nie nazywaj ich kawy Turecką.
Pomimo upływu czasu Bośnia-Hercegowina nadal posiada wiele śladów rządów Tureckich: w architekturze, niektórych słowach, w szklance rakiji po obiedzie. Jednakże podczas gdy inne kraje Południowo Wschodniej Europu, Zachodniej Azji i Północnej Afryki wciąż serwują tak zwaną Turecką kawę, Bośnia – Hercegowina jest jednym z niewielu miejsc, w których nazywanie kawy tytułową nazwą nie jest powodem do dumy. Jest kwestią wyróżnienia.
Kawa Bośniacka, a kawa Turecka
Kawa Bośniacka to nie to samo co kawa Turecka. Różnica tkwi w całym procesie. W obu przypadkach zaczyna się on tak samo. Ziarna są palone i gotowane w niewielkich garnuszkach z długim ujściem, kołnierzem nazywanym dzezva lub z tureckiego cezve. Jednakże Turcy dodają kawę i ewentualny cukier do zimnej wody zanim postawią je na ogniu. Przygotowując kawę Bośniacką, zimna woda stawiana jest na ogniu samodzielnie. Kiedy zacznie się gotować, niewielka ilość wody jest odstawiana. Następnie do dzezvy dodawana jest kawa i ponownie ustawiana na ogniu, na kilka sekund, pozwalając by płyn się zagotował, podniósł do granicy naczynia, prawie wykipiał i wytworzył gęstą pianę. Proces ten powtarzany jest kilkukrotnie. Następnie dodaje się odstawioną wcześniej, gorącą wodę.
Dla wszystkich poza wytrawnymi koneserami, taki szczegół wydaje się nieznaczący. Jednakże dodanie gorącej wody wytwarza jeszcze gęstszą pianę, zaś dodanie kawy później w trakcie trwania procesy wzmacnia siłę jej smaku i intensywność.
Dla przeciętnego smakosza, Bośniacka kawa jest nie do odróżnienia od jej Tureckiego rywala, który to jest gorzki, intensywny i gęsty niczym błoto. Innym sposobem, polecanym turystom jest zwracanie uwagi na sposób podania. On także charakteryzuje pochodzenie kawy. W Turcji, naczynie w którym przygotowuje się kawę cezve należy do kuchni, nie do zastawy stołu. Turecka kawa podawana jest w pojedynczym, malutkim kubku. Kawa Bośniacka podawana jest w pełnym dzezva ( składającym się z 3 filiżanek kawy), na okrągłym kamieniu, z pustą ceramiczną filiżanką, szklanką wody, talerzem pełnym kostek cukru oraz Bośniackimi słodyczami o nazwie rahat lokum.
Delektuj się z każdym łykiem
Kiedy jesteś gotowy na swą kawę, najpierw zrób łyka wody. Przy użyciu łyżeczki zdejmij pianę z wierzchu, nalej kawę do filiżanki i dopiero w tym momencie nałóż zdjętą uprzednio pianę ( najważniejsze, że Bośniacka kawa bez piany nie jest w zupełności Bośniacką). Jeśli chcesz dodać cukier, nie wrzucaj go do kawy. W zamian, ugryź kawałek kostki cukru, zatrzymaj go pod językiem i pozwól by się rozpuścił z chwilą kiedy zrobisz pierwszego łyka. Istnieją dwie podstawowe zalety podawania kawy w dzezva. Pierwsza to fakt, że na spodzie naczynie, niefiltrowana kawa pozostawia wiele fusów –charakterystycznych dla kawy Tureckiej- które osadzają się na dnia zamiast w filiżance, zmniejszając ryzyko, że niewprawiony kawosz skończy przyjemność picia kawy z pełnymi ustami kawowych fusów. Druga, to fakt, że miedziane naczynie dzezva utrzymuje gorącą kawę o wiele dłużej niż tradycyjne; ważne jest, że pomimo, iż filiżanka Bośniackiej kawy jest mniejsza jest też zdecydowanie mocniejsza. Dodatkowo, warto pamiętać, że Bośniacy siedzą godzinami przy filiżance kawy zwyczajnie rozmawiając.
Autor: Redakcja Bakalie.com