Estragon, mimo iż był dość powszechną rośliną, uznawano w przeszłości za przyprawę bogaczy i arystokracji. Dodawano go do wytwornych dań z dziczyzny, baraniny i cielęciny.Dziś jest chętnie używany i ceniony w wielu kuchniach na całym świecie. Jego właściwości smakowo-aromatyczne wykorzystują głównie Francuzi, którzy nazwali go „królem ziół”. Jest jednym ze składników ziół prowansalskich. Dużą popularnością cieszy się także w Niemczech, Włoszech, Hiszpanii i Stanach Zjednoczonych. W Polsce jest trochę niedoceniany, a szkoda, bo to wyborna przyprawa.
Co to za roślina, skąd pochodzi i przed czym dawniej chroniła ?
Bylica estragon nazywana jest inaczej estragonem, a także bylicą estragonową, bylicą głupich lub dragankiem. Jest to bylina, należąca do rodziny astrowatych. Ma drobniutkie białe lub żółto-zielone kwiaty i wąskie liście. Wytwarza charakterystyczne, pełzające kłącza. Od ich kształtu wzięła się najprawdopodobniej botaniczna nazwa (Artemisia dracunculus), co w dowolnym tłumaczeniu znaczy bylica smoczątko (smoczek).
Początkowo estragon rósł dziko w środkowej i południowej części Rosji, na Syberii oraz w zachodniej części Ameryki Północnej. Prawdopodobnie jego uprawę rozpoczęli mieszkańcy Bliskiego Wschodu. Od średniowiecza estragon uprawia się również w Europie.
W Rzymie estragon uważano za ziele chroniące przed czarownicami, urokami i chorobami. Sądzono również, że pomaga na ukąszenia jadowitych węży.
Także w średniowiecznej Europie gałązki estragonu miały strzec przed urokami i nieszczęściami. Być może dawna, używana tylko w Polsce, nazwa „bylica głupich”, powstała, gdy się przekonano, że ziele nie ma przypisywanych mu właściwości magicznych.
Estragon rosyjski i francuski
Wyróżnia się dwie formy rośliny - rosyjski i francuski. Różnią się nieco wyglądem i składem olejku eterycznego, a co za tym idzie, mają odmienne właściwości smakowe, aromatyczne oraz lecznicze. Estragon rosyjski ma jasne liście, słabszy zapach i wytwarza dojrzewające owoce. Liście estragonu francuskiego, nazywanego też niemieckim lub prawdziwym, są ciemnozielone, gładkie, rzadko kwitnie, a jego nasiona nie dojrzewają. Ta forma jest popularniejsza, jako przyprawa, gdyż ma bardziej atrakcyjny smak i silniejszy aromat.
Do jakich potraw dodawać estragon ?
Przyprawiając dania dragankiem, dobrze jest w miarę możliwości, korzystać ze świeżego zioła, gdyż ma wtedy największe właściwości aromatyczne i smakowe.
Amerykanie, świeżym estragonem doprawiają sałatki owocowe, omlety i obowiązkowo - kraby. Francuzi rybę w galarecie polewają octem estragonowym, a gorące wędliny, takie jak parówki, podają z estragonową musztardą. Zioło jest także podstawą francuskiego sosu berneńskiego (sauce béarnaise). W Rosji estragon jest przyprawą do uchy, tradycyjnej zupy rybnej.
Ze względu na bardzo podobny do anyżu chemiczny skład olejków, jest jego doskonałym zamiennikiem. Ziele świetnie urozmaica dania jarskie i mięsne. Komponuje się z wieprzowiną, drobiem, rybami i dziczyzną. Podnosi smak sosów, sałatek, surówek, zup i owoców morza. Estragon świetnie smakuje też z jajkami. Dodaje się go między innymi do omletów i jajek faszerowanych. Służy również do wytwarzania musztardy i octu estragonowego.
Estragon stosuje się także, jako zamiennik pieprzu i octu w kuracjach przy niestrawności, a także soli w dietach bezsolnych. Ze względu na silnie dominujący smak i aromat z przyprawy należy korzystać z umiarem.
Dlaczego warto w ogródku i w domu uprawiać estragon ?
Hodowla rośliny jest dosyć prosta. Dobrze jest jednak zapewnić mu żyzną, niekwaśną i wilgotną glebę. Posadzony na słonecznym stanowisku lepiej plonuje i jest bardziej aromatyczny. Warto też pamiętać o spulchnianiu i odchwaszczaniu ziemi. Ponieważ jest rośliną dość wrażliwą na mróz, przed zimą warto okryć zioło stroiszem, słomą lub liśćmi.
Estragon smaczniejszy jest, jako przyprawa świeża, niż jako suszona. Warto więc uprawiać go także w doniczce na parapecie lub balkonie. Liście można zrywać w dowolnym momencie wegetacji.
Właściwości lecznicze estragonu
Bylicę estragon wykorzystuje się jako składnik rozmaitych preparatów leczniczych. O jego działaniu decyduje przede wszystkim skład olejku eterycznego, zawierającego głównie anetol, związek działający:
- przeciwbólowo,
- rozkurczająco na mięśnie gładkie,
- wzmaga wydzielanie soków żołądkowych i żółci,
- antybakteryjnie,
- przeciwgrzybiczo,
- wiatropędnie,
- mlekopędnie.
W porównaniu z innymi ziołami, stosowanymi w fitoterapii, bylica estragon ma nieco słabsze właściwości lecznicze. Niemniej jednak często stanowi składnik ziołowych mieszanek, polecanych najczęściej na:
- problemy trawienne,
- brak apetytu,
- zatrzymywanie wody,
- bóle zębów,
- bezsenność,
- problemy z menstruacją,
- bóle reumatyczne.
Przeciwwskazania
U zdrowych osób estragon jest całkowicie bezpieczny i nie powoduje żadnych działań ubocznych. Problemy mogą wystąpić jedynie u osób uczulonych na rośliny z rodziny astrowatych.
Autor: Redakcja Bakalie.com
