Historia i występowanie
Dynia (Cucurbita) – należy do roślin jednorocznych z rodziny dyniowatych; obejmujących około 120 rodzajów i około 800 gatunków na całym świecie. Najbardziej znany nam gatunek to dynia zwyczajna (Cucurbita pepo) czy też dynia olbrzymia (Cucurbita maxima).
Dynia jest rodowitą Amerykanką. Pochodzi z północnych rejonów Ameryki Południowej i południowych Ameryki Północnej. Najwcześniejsze wzmianki o uprawie dyni pochodzą z okresu 7 tys. lat p.n.e. z terenów obecnego Peru i Meksyku. Tam od dawien dawna uprawiali ją Aztekowie, Majowie i inne plemiona. Indianie wykorzystywali dynię w całości. Zarówno miąższ, kwiaty i pestki były składnikami różnych potraw, a łupiny wykorzystywali jako naczynia. Dynia była znana również w starożytnym Egipcie. Obrazy przedstawiające dzikie dynie znajdowano na terenach Azji Mniejszej i w Iranie. W Europie nie znano jej do czasów Kolumba. Trafiła tutaj dopiero w XVI wieku, kiedy została przywieziona przez Hiszpanów. Dynię zwyczajną możemy podziwiać na obrazie Tycjana; Święta Dziewica z królikiem, na którym miała symbolizować duszę. Różne gatunki dyni możemy również oglądać na Arrasach Wawelskich z kolekcji Zygmunta Augusta, które ozdabiają komnaty królewskiego zamku.
W Grecji dynię nazwano pepon, czyli duży melon. Francuzi przezwali ją pompon, Anglicy zaś zaczęli nazywać ją pumpkin. Do połowy XIX w. była uprawiana w Rosji, skąd jako nowość trafiła znów do Ameryki.
Uprawa
Należy do roślin jednorocznych z rodziny dyniowatych. jest rośliną płożącą, jej pędy zaś osiągają nawet 12 m długości. Łodyga ma wąsy czepne i podobnie jak sercowate liście jest owłosiona. Dynia kwitnie od czerwca do września, tworząc przepiękne kobierce z żółtych, bezwonnych kwiatów. Owoce dyni są duże i w zależności od odmiany przybierają kształt kulisty, gruszkowaty, cylindryczny lub dyskowaty. Charakteryzują się też mnogością barw i wzorów.
- Dynia Piżmowa (Cucurbita moschata) ma charakterystyczny kształt gruszki. Kolor jej skórki ma odcienie od piaskowego do ciemnobrązowego i takiego samego koloru miąższ.
- Dynia japońska Kabocha (z gatunku Cucurbita maxima) mała o spłaszczonym kształcie i twardej, chropowatej, ciemnozielonej skórce z jaśniejszymi paskami
- Dynia Hokkaido (z gatunku Cucurbita maxima) niewielka spłaszczona dynia japońska o jasnopomarańczowej skórce i trochę ciemniejszym miąższu.
- Dynia Makaronowa (z gatunku Cucurbita pepo) jest niewielką japońską dynią o niezwykłej strukturze, która po ugotowaniu wyglądem przypomina spaghetti.
Dynie uprawia się dla celów paszowych, spożywczych i ozdobnych, a nawet kosmetycznych. Największymi producentami dyni są Stany Zjednoczone, Meksyk, Indie i Chiny.
Produkty z Dyni
Pestki dyni to jedna ze zdrowszych przekąsek i dodatków do potraw. Zawierają wiele substancji odżywczych cennych dla naszego organizmu. W przypadku niektórych schorzeń wykazują działanie nie tylko profilaktyczne, ale wręcz lecznicze.
Pestki dyni zawierają niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT). Są one niezbędne dla organizmu, gdyż są wykorzystywane do budowy ścian komórkowych, hormonów i witaminy D. Biorą też udział w przenoszeniu enzymów w naszym ciele.
Nasiona dyni są też źródłem wielu witamin i minerałów. Zawierają witaminy A, E, C, oraz witaminy z grupy B: B1, B2 i B6. W pestkach dyni witamina E występuje w postaci alfa – tokoferolu, który jest ceniony ze względu na swoją wysoką aktywność biologiczną.
Pestki dyni są też źródłem miedzi, fosforu, manganu (poprawiających strukturę kości), magnezu, żelaza, potasu, cynku, selenu.
Nasiona dyni zawierają niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, witaminy i minerały. Wszystkie te składniki wpływają korzystnie nie tylko na nasze zdrowie, ale również na urodę. Dlatego w kosmetyce coraz częściej wykorzystuje się ekstrakt lub olej z pestek dyni.
Autor: Redakcja Bakalie.com
