Jeśli niespodziewanie doznałeś ostrego bólu w klatce piersiowej i dodatkowo oblały cię zimne poty i masz nieuzasadniony atak paniki najprawdopodobniej masz zawał serca. Pamiętaj, że od tej pory liczy się każda minuta, a zwłoka może drogo kosztować – możesz nawet zapłacić własnym życiem. Zdecydowanie najczęściej dochodzi do zawału lewej komory mięśnia sercowego.
Czym jest zawał serca i co przyczynia się do jego powstania?
Nazwą tą określany jest ostry zespół wieńcowy, w trakcie którego dochodzi do zahamowania lub znacznego ograniczenia przepływu krwi w jednej lub kilku tętnicach wieńcowych. W wyniku zaistniałej patologii dochodzi do niedokrwienia mięśnia sercowego. Obumieranie komórek następuje niezwykle szybko i jedynie pomoc medyczna udzielona odpowiednio szybko pozwala na uratowanie życia.
W zdecydowanej większości przypadków przyczyną zawału jest odkładanie się blaszki miażdżycowej w naczyniach wieńcowych, które pękają. W miejscu uszkodzenia zaczynają gromadzić się płytki krwi, które to nagromadzając się tworzą skrzep blokujący światło naczynia. Już po upływie kilkunastu minut w źle ukrwionym mięśniu sercowym dochodzi do nieodwracalnych zmian.
Bardzo ważna jest tzw. złota godzina, w przeciągu której pacjent powinien znaleźć się w specjalnej pracowni hemodynamiki. Personel tam pracujący udrażnia zapchane naczynia, przez co niweluje do minimum skutki zawału.
Jakie są jego objawy?
Do najczęściej zgłaszanych dolegliwości można zaliczyć między innymi:
• ból zlokalizowany w klatce piersiowej- określany jako tępy, piekący lub rozpierający, u części pacjentów promieniuje do lewej kończyny górnej lub żuchwy. Zwykle ból ten utrzymuje się przez okres 20 minut. Jego nasilenie jest cały czas takie samo, bez względu na pozycję, jaką przyjmuje pacjent. Co ważnie nie maleje po przyjęciu leków przeciwbólowych.
• znacznie skrócony oddech, wrażenie braku powietrza
• bardzo charakterystycznym objawem jest nieuzasadniony lęk przed śmiercią, uogólniona panika
• u niektórych pacjentów mogą występować mdłości, bóle brzucha oraz zawroty głowy
• widoczne jest duże zasinienie okolicy ust jak i zbladnięcie powłok skórnych.
Zdarza się jednak, że część z pacjentów w ogóle nie zdaje sobie sprawy, że przeszło zawał mięśnia sercowego. O swoim stanie dowiadują się dopiero po przeprowadzeniu rutynowego badania EKG u lekarza pierwszego kontaktu.
Co robić gdy wystąpi zawał?
Należy od razu wzywać pogotowie ratunkowe. Jeśli jest to tylko możliwe choremu powinno się podać Aspirynę i posadzić lub położyć- chodzi o ograniczenie aktywności fizycznej do minimum. Jeśli pacjent jest nieprzytomny i nie wyczuwamy u niego pulsu należy niezwłocznie rozpocząć reanimację – 30 uciśnięć klatki piersiowej a następnie wykonujemy 2 wdechy. Powinna ona być podejmowana aż do przyjazdu karetki.
Jak diagnozuje się zawał mięśnia sercowego?
Aktualne standardy diagnozowania pozwalają na rozpoznanie zawału po przeprowadzeniu wywiadu z pacjentem oraz analizie markerów uszkodzenia mięśnia sercowego, który oznaczany jest z krwi chorego. Dodatkowo wykonuje się badanie EKG i echo serca.
Dostępne sposoby leczenia
Zgodnie z wytycznymi pacjent z rozpoznanym zawałem powinien być poddany leczeniu, które ma na celu udrożnienie zamkniętych naczyń wieńcowych. Do wyboru są następujące metody:
• leki fibrolityczne- składniki leku wiążą się z powstałym skrzepem, przez co go rozpuszczają a co za tym idzie udrażniają światło naczynia. Leki te mogą być podane jedynie po upływie określonego czasu.
• angioplastyka wieńcowa- część z nas zna tą metodę pod nazwą balonikowania. Jest ona najskuteczniejszą z dostępnych metod na chwilę obecną. Lekarz wprowadza do tętnic wieńcowych specjalny rodzaj cewnika, przez który podaje kontrast. Tym sposobem widoczne jest miejsce, w którym doszło do zaburzeń w przepływie krwi. Następnie w zwężonym miejscu umieszczany jest specjalny balonik, do którego pompowana jest ciecz pod dużym ciśnieniem- powoduje to rozszerzenie naczynia i polepszenie przepływu krwi.
• pomostowanie aortalno- wieńcowe- ten rodzaj leczenia jest najbardziej inwazyjny. Jest to bowiem operacja kardiochirurgiczna, w trakcie której wszczepiany jest pomost naczyniowy – by- pass. Za jego pomocą omija się miejsce, w którym pierwotnie doszło do zwężenia. Stosuje się ją przy bardzo rozległym zawale, który objął wiele naczyń.
A co z czynnikami ryzyka?
Oczywiście, że są one znane bardzo dobrze. Można do nich zaliczyć:
• płeć- niestety szala przechyla się na niekorzyść panów
• wiek- im starsza osoba, tym ryzyko bardziej wzrasta
• wysokie stężenie LDL i/lub triglicerydów – ich poziom określa się po badaniu krwi
• palenie papierosów- badania wykazują, że zwiększają one ryzyko aż 4 krotnie
• nadciśnienie tętnicze- dlatego tak ważne jest regularne jego kontrolowanie
• mała ilość podejmowanej aktywności fizycznej
• nadwaga lub otyłość.
Jak próbować chronić się przed zawałem?
Podstawą jest tutaj zmiana trybu życia, jeśli ten jest nieodpowiedni. Zaleca się podejmowanie aktywności fizycznej każdego dnia. Wystarczy jeśli będzie to spacer ale pamiętajmy, że powinien on być dosyć intensywny i powinien trwać około 30 minut. Nie bez znaczenia jest również dieta. Z diety powinny zostać wyeliminowane tłuszcze pochodzenia zwierzęcego, spożycie soli powinno być ograniczone do 8 g na dobę. Do menu należy również włączyć warzywa i owoce w każdej dostępnej postaci.
Do warzyw szczególnie zalecanych zalicza się pomidory. Dużo mówi się o dobroczynnych właściwościach substancji, która otacza pestki. Powoduje ona bowiem obniżenie aktywności płytek krwi, które są odpowiedzialne za tworzenie skrzeplin. Podobne właściwości posiadają również grejpfruty, truskawki oraz melony. Równie cenny jest czosnek- skuteczne obniża poziom cholesterolu oraz hamuje tworzenie skrzeplin.
Do swojego menu powinno się włączyć także zieloną herbatę, która to zawiera dużą ilość antyoksydantów chroniących przed zawałem serca. Poleca się też spożywanie kakao oraz czekolady ( najlepiej gorzkiej), ponieważ obniżają poziom złego cholesterolu.
Autor: Redakcja Bakalie.com
Źródło: Youtube/ kardiolopl 
