Ciekawostki historyczne
- Żyto zwyczajne było jednym z gatunków opisanych w Species Plantarum przez Karola Linneusza w 1753 roku.
- Ziarna żyta trafiły do Rosji jako chwasty wśród ziaren pszenicy. Okazało się jednak, że ten „chwast” w nieprzyjaznych Rosyjskich warunkach sprawdza się o wiele lepiej niż pszenica. Dlatego dziś można je spotkać na terenie całej Rosji w tym również na Syberii.
- W Polsce jeszcze w pierwszej połowie XX wieku większość dachów domów była kryta słomianą strzechą. Wykorzystywano do tego słomę żytnią, która była ścinana sierpami. Specjalnie wyselekcjonowane proste łodygi żyta wiązano w specjalne płaskie podwójne snopki i mocowano je na dachu.
- W średniowieczu w Polsce ważono piwo z żytniego słodu. Później jednak zakazano używania tego zboża do produkcji piwa i żytnie piwo zniknęło na kilkaset lat z naszej piwnej tradycji. Nadal jest jednak bardzo popularne np. w Niemczech.
- Do XIX wieku w Europie Środkowej oprócz żyta zwyczajnego uprawiano powszechnie żyto świętojańskie zwane też krzycą. W przeciwieństwie do żyta zwyczajnego krzyca było uprawiana głównie jako pasza dla zwierząt.
Ciekawostki biologiczne
- Pszenżyto jest mieszanicem pszenicy i żyta. Posiada niskie wymagania żyta, a walory smakowe pszenicy, dlatego obecnie staje się coraz popularniejsze.
- Celiakia czyli nietolerancja glutenu jest spowodowana wystękującymi w zbożach białkami zaliczanymi do prolamin. W każdym ze zbóż występuje inne takie białko w życie jest to sekalina.
- Młode żyto jest stosowane go barwienia na Wielkanoc jajek na kolor zielony.
- Żyto jest zbożem, na którym najczęściej pojawia się sporysz, czyli przetrwalnik pasożytniczego grzyba. Dawniej sporysz często dostawał się do mąki i powodowała u ludzi zatrucie zwane „ogniem świętego Antoniego” lub „świętym ogniem”. Zatrucie to objawiało się halucynacjami i przykurczami mięśni, prowadzącymi do niedokrwienia ma martwicy tkanek. Zatrucie sporyszem mogło prowadzić do śmierci.
Ciekawostki ezoteryczne
Żyto pojawia się też w sennikach. Jeśli śni nam się żyto w dużej ilości oznacza to dostatek i powodzenie, jeśli zaś jego mała ilość czeka nas bieda.
Autor: Redakcja Bakalie.com
