Pierwsze wzmianki o tej chorobie zostały odnotowane już w 1550 roku p.n.e. w Egipcie. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia z 2011 roku na cukrzycę chorowało 366, 2 miliona ludzi na całym świecie, natomiast w roku 2030 liczba tak ma wynosić aż 551, 8 miliona.
Cukrzyca zaliczana jest do chorób przewlekłych, której bezpośrednią przyczyną są problemy z wydzielaniem insuliny. Jej niedobór prowadzi do zaburzeń, dochodzi do hiperglikemii- zwiększenie stężenia glukozy we krwi i co za tym idzie wydalania cukru wraz z moczem.
U osób młodych cukrzyca wynika z niewydolności komórek trzustki, której zadaniem jest produkcja i wydzielanie insuliny. Nosi ona nazwę cukrzycy insulinozależnej typu 1, lub też cukrzycy wieku młodzieńczego. Stanowi ona 10 % wśród wszystkich typów cukrzycy. Zwykle początek choroby objawia się pomiędzy 10 a 14 rokiem życia. U tych chorych zaleca się regularne podejmowanie aktywności fizycznej. Szczególnie poleca się bieganie, jazdę na rowerze, szybki marsz, pływanie.
U osób starszych, u których w większości przypadków odnotowano nadciśnienie oraz nadwagę, cukrzyca jest efektem oporności na insulinę- cukrzyca typu 2. Ten typ może również posiadać podłoże genetyczne. W tym przypadku chory zmuszony jest do przyjmowania leków doustnych, jeśli te nie przynoszą pożądanego efektu insulina musi być dostarczana do organizmu w formie zastrzyków. Bardzo ważne jest podejmowanie przez chorego regularnej aktywności fizycznej w celu utrzymania prawidłowej masy ciała. Dodatkowo zmniejsza ona insulinooporność.
Cukrzyca typu 2 może pojawić się również u osób młodych. W takim przypadku nosi ona nazwę MODY. Jest postacią dziedziczną, niezależną od płci. Jej przebieg jest łagodny. Co istotne nie predysponuje ona do przewlekłych powikłań a jej leczenie opiera się na odpowiedniej diecie.
Spotkać się można również z cukrzycą ciążową. Objawia się złym tolerowaniem węglowodanów, w wyniku, czego dochodzi do zwiększenia stężenia glukozy we krwi, po raz pierwszy pojawia się w trakcie ciąży. Zwykle mija z momentem urodzenia przez kobietę dziecka. Szczególnie narażone są na nią panie po 35 roku życia, z nadwagą, z nadciśnieniem tętniczym, oraz te, u których zdiagnozowano zespół policystycznych jajników. Należy jednak pamiętać, że istnieją pacjentki z cukrzycą ciążową u których nie odnotowano czynników ryzyka. Kobieta otrzymuje w ten sposób sygnał od swojego organizmu, że w przyszłości może rozwinąć się u niej cukrzyca typu 2. Nieleczona cukrzyca w okresie ciąży predysponuje do urodzenia dziecka z bardzo dużą wagą, a także do pojawienia się powikłań zarówno u matki, jak i płodu. W celu rozpoznania ciężarna na zlecenie swojego lekarza prowadzącego wykonywany ma test obciążeniowy glukozą.
Jakie są objawy cukrzycy?
· utrata masy ciała- komórki nie mogąc czerpać energii z glukozy, pobierają ją z tkanki tłuszczowej, w wyniku, czego dochodzi do utraty kilogramów,
· częstomocz,
· wzmożone pragnienie,
· ogólne osłabienie organizmu,
· występowanie zmian na skórze, które ropieją,
· częste stany zapalne układu moczowo- płciowego,
· cukier w moczu,
· uczucie zimnych stóp- dochodzi do zmian naczyniowych i tym samym do zaburzeń ukrwienia w kończyn dolnych.
Czy powikłania cukrzycy są poważne?
Tak i to bardzo, czasami zagrażają nawet życiu pacjenta. Chorzy najczęściej borykają się z hipoglikemią. Nazwą tą określa się stan, w którym stężenie glukozy obniża się do wartości 2,5-2,8mmol/l. Dochodzi do niego w przypadku przedawkowania insuliny. Objawami są: senność lub nadpobudliwość, osłabienie, bóle brzucha, zawroty głowy, bladość powłok skórnych. W takiej sytuacji chory powinien jak najszybciej wypić lub zjeść coś słodkiego. W ciężkich przypadkach dojść może do utraty świadomości.
Innym bardzo groźnym powikłaniem cukrzycy jest neuropatia. Jest to powikłanie dotykające układu nerwowego. Podwyższone stężenie cukru we krwi powoduje degenerację nerwów, w wyniku czego impulsy są wolniej przekazywane. Najczęstsze postaci:
· czuciowa- pojawia się mrowienie w stopach lub dłoniach, w wyjątkowych przypadkach może nawet dojść do deformacji kończyn,
· autonomiczna- wywołuje omdlenia, zaparcia, jadłowstręt,
· stopa cukrzycowa- pacjent nie odczuwa bólu przy szczypaniu, nakłuwaniu kończyny, skóra staje się sucha.