Tymianek na zdrowie

Bakalie.com

Tymianek od tysięcy lat jest skutecznym medykamentem. Wykazuje działania antybakteryjne, przeciwkaszlowe, rozkurczowe oraz antyoksydacyjne. Naturalne składniki zawarte w tymianku mają wybitne właściwości lecznicze. Największe ich bogactwo znajduje się w tymiankowym olejku eterycznym. Współczesna medycyna i farmakologia sięgają chętnie do substancji wytwarzanych przez rośliny. Są bezpieczniejsze i zdrowsze niż leki produkowane chemicznie. Wśród roślin o właściwościach zdrowotnych tymianek ceniony jest jako zioło i surowiec do wyrobu skutecznych lekarstw. Możemy także sami pokusić się o przygotowanie i zastosowanie tymiankowej kuracji.

 

Przyroda jest lekiem dla wszystkich chorób.
Hipokrates

Od stuleci wykorzystywany w medycynie

Już w V wieku p.n.e. „ojciec medycyny” Hipokrates polecał wywary z tymianku, jako lekarstwo na choroby dróg oddechowych.
Dawnymi czasy tymianek stosowano, jako lek gojący rany a uprażone ziele przykładano w formie mokrego, gorącego okładu przy reumatyzmie i artretyzmie. Ponoć kąpiel z jego dodatkiem miała właściwości powiększania kobiecych piersi. W starożytnym Rzymie dodawano tymianek do napojów, jako lek na nieśmiałość i melancholię a napar z tymianku aplikowano osobom cierpiącym na epilepsję i nerwowo chorym dla uspokojenia i rozluźnienia. Dawno przed odkryciem bakterii, bo już w XVI wieku, olej z tymianku stosowano, jako środek do dezynfekcji skóry i jamy ustnej.

Współczesne metody leczenia tymiankiem

Właściwości lecznicze tymianku docenia także dzisiejsza medycyna. Ziele tymianku zawiera działające prozdrowotnie substancje aktywne takie jak:

  • olejek eteryczny, którego podstawowymi składnikami są tymol oraz karwakrol, czyli związki, które działają antybakteryjnie i wykrztuśnie,
  • flawonoidy o właściwościach antyoksydacyjnych i przeciwgrzybiczych,
  • witaminy, głównie witaminy C i A oraz witaminy z grupy B,
  • minerały – wapń, żelazo, potas, magnes, selen i mangan,
  • garbniki, inaczej taniny, które działają antybakteryjnie, przeciwzapalnie, ściągająco i łagodząco na układ pokarmowy,
  • gorycze pobudzające układ trawienny, wzmagające wydzielanie soków żołądkowych, pracę wątroby i pęcherzyka żółciowego,
  • saponiny mające, między innymi działanie moczopędne i wykrztuśne,
  • fitoncydy hamujące rozwój niektórych typów nowotworów i innych chorób.

 

Bogactwo aktywnych składników sprawia, że tymianek jest świetnym wsparciem przy leczeniu różnych dolegliwości.

Przeziębienia anginy i grypy

Zapobieganie i leczenie infekcji dróg oddechowych to najbardziej znane i najskuteczniejsze właściwości lecznicze tymianku. Witaminy A oraz C są odpowiedzialne za system odpornościowy organizmu i skutecznie neutralizują, oraz usuwają wolne rodniki. Tymol, zawarty w olejku eterycznym już w bardzo małych ilościach działa bakteriobójczo i bakteriostatycznie. Naukowo potwierdzono, że oporne na wiele antybiotyków drobnoustroje, między innymi paciorkowce czy pałeczki okrężnicy, są wrażliwe na moc tymolu. Bakteriostatyczny efekt działania stwarza możliwość zastąpienia olejkiem tymiankowym, długotrwałego stosowania antybiotyków.

Herbatka z tymianku lub olejek eteryczny w inhalacji wykazują także silne działanie przeciwkaszlowe oraz pomagają w leczeniu infekcji gardła, krtani, tchawicy i zapaleniu oskrzeli. Właściwości wykrztuśne i rozkurczowe wykorzystuje się przy produkcji syropów na kaszel, a na ból gardła bardzo dobrze działają dostępne w aptekach, zawierające wyciąg z tymianku, pastylki do ssania. Ponadto znakomitym uzupełnieniem leczenia chorób układu oddechowego jest miód tymiankowy.

 

Stany zapalne

Naukowe badania nad właściwościami tymolu wykazały, że włączony do diety, zwiększa w ścianach komórkowych zawartość tłuszczów DHA, należących do grupy kwasów tłuszczowych omega-3. Wpływa również na zmniejszenia wydzielania COX-2 – enzymu odpowiedzialnego za powstawanie stanów zapalnych i pośrednio wpływającego na powstawanie obrzęków, gorączkę i ból. Dlatego tymianek zaleca się przy reumatyzmie, dnie moczanowej i dolegliwościach zapalnych w układzie pokarmowym. Ma on także dobry wpływ na kondycję serca i całego układu krążenia. Ponadto stwierdzono leczniczy wpływ tymianku przy nadciśnieniu i podwyższonym poziomie cholesterolu.

Choroby onkologiczne

Istnieją naukowe przesłanki do stwierdzenia, że substancje zawarte w oleju z tymianku mogą zapobiegać rozwojowi raka jelita grubego. Badania wykazały także, że zawarty w tym olejku karwakrol ma właściwości hamowania rozwoju i migracji komórek rakowych. Być może niebawem wyekstrahowany z tymianku karwakol będzie skutecznym lekiem na raka piersi i innych narządów.

Schorzenia układu pokarmowego

Ziele tymianku łagodzi problemy trawienne i reguluje pracę układu pokarmowego. Zawarte w nim tymol i karwakrol działają rozluźniająco na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego. Tymianek zapobiega zarówno biegunkom, jak i zaparciom. Preparatami na bazie tymianku można także leczyć nieżyt żołądka, podrażnione jelita i dolegliwości wątroby. Dzięki właściwościom łagodzącym dyskomfort trawienny zaleca się dodawanie tymianku do tłustych, ciężkostrawnych lub wzdymających potraw, takich jak smażone mięsa, czy rośliny strączkowe.

Inne dolegliwości i zastosowania

Tymianek stale poddawany jest badaniom, które wykazują coraz więcej wybitnych właściwości leczniczych, jakie posiada ta niepozorna roślinka. Stwierdzono już, że może:

  • zapobiegać stanom zapalnym jamy ustnej i dziąseł, a nawet próchnicy zębów,
  • poprawiać wzrok - polepsza się jakość widzenia po zmroku oraz spowalnia proces degradacji siatkówki,
  • łagodzić bóle menstruacyjne,
  • zmniejszać bóle głowy - kilka kropli olejku tymiankowego wtartych w skronie i czoło usuwa dolegliwości (może to jednak podrażniać skórę, więc należy stosować go wyłącznie w rozcieńczeniu).

Naukowcy sądzą, że bakteriobójcze właściwości tymianku mogą być w przyszłości wykorzystane do stworzenia naturalnych konserwantów żywności. Nawet niewielka ilość olejku tymolowego w pożywieniu znacząco zmniejsza liczbę pałeczek czerwonki, bakterii wywołujących dyzenterię, czyli ostre zapalenie jelit zwane także czerwonką. Bakterie te pojawiają się na surowych warzywach, w sałatkach, mleku, nabiale, drobiu i w wodach gruntowych. Możemy ograniczyć ryzyko zachorowania domowników, dodając tymianek do sałatek i dań przetrzymywanych kilka dni w lodówce.
Tymianek łagodzi także objawy kaca. Napar z miodem niweluje nieprzyjemne skutki nadużycia alkoholu, likwidując jednocześnie nieświeży oddech.

Odwar z tymianku znalazł zastosowanie do przemywania zmęczonych oczu oraz jako płukanka przeciwłupieżowa.

Wonny olejek tymiankowy dodawany jest do mydeł, a ze względu na jego właściwości antybakteryjne i odkażające, także do past do zębów i płukanek do ust.

Przeciwwskazania

Liście tymianku są bezpieczne jako dodatek do potraw oraz przy rozsądnym stosowaniu medycznym. Należy jednak zachować ostrożność przy użyciu olejku tymiankowego. Nie wolno go zażywać doustnie, gdyż istnieje niebezpieczeństwo podrażnienia jamy ustnej i przełyku, wystąpienia drgawek, śpiączki, problemów z oddychaniem, a nawet zatrzymania akcji serca. Nie dotyczy to oczywiście kilku kropel dodanych do dużej ilości płynu lub potrawy.

Ze względu na potencjalnie skutki toksyczne i ewentualność podrażnienia należy także rozcieńczyć olejek przed bezpośrednim zastosowaniem na skórę.
Zioło może obniżać poziom cukru we krwi. Zalecana jest więc ostrożność w jego zażywaniu, szczególnie u cukrzyków, u których może wywołać hipoglikemię.
Tymianek może też zwiększyć ryzyko krwawienia. Uważać więc powinni pacjenci z zaburzeniami krzepnięcia.

Ostrożnie powinny też przyjmować tymianek osoby mające zbyt niskie ciśnienie krwi, gdyż tymianek może je jeszcze bardziej obniżyć.

W każdym razie należy zachować umiar oraz zdrowy rozsądek. Nie stosować kuracji tymiankowych przy lekach o podobnym działaniu i mieć na uwadze sentencję słynnego filozofa i medyka Paracelsusa „Wszystko jest trucizną, decyduje tylko dawka".

 

Autor: Redakcja Bakalie.com