Na Madagaskarze, wyspie Oceanu Indyjskiego rosną olbrzymie drzewa zwane baobabami. Charakteryzuje je gruby pień, który może osiągać 11 metrów średnicy, a także potężny wzrost dochodzący do 25 metrów wysokości. Drzewo to żyje nawet kilkaset lat. Ciekawą i charakterystyczną cechą tego drzewa jest jego korona. Przypomina ona korzenie. Dlatego baobab zyskał nazwę odwróconego drzewa.
Charakterystyka owoców baobabu
Rdzenna ludność Madagaskaru, która dostrzega właściwości lecznicze drzewa nazywa go drzewem życia. Wykorzystują jego korę, liście, nasiona i owoce. Owoce babobabu są podłużnego kształtu. Mają od 20 do 30 cm długości i około 10 cm średnicy. Każdy owoc wyrasta pojedynczo na długich łodygach.
Owoce baobabu złożone są ze zdrewniałej powłoki zewnętrznej, która stanowi 45% ich masy, miąższu (15%) oraz pestek (40%). Miąższ świeżych owoców jest żółto-biały, lekko kwaśny. W owocach dojrzałych, ulega on odwodnieniu i staje się sypki o konsystencji mąki ziemniaczanej. Miąższ otaczają liczne nasiona i jest podzielony na elementy przez czerwone, nitkowate włókna.
Baobab pod lupą
Owoce baobabu są owocami idealnymi. Zawierają znikome ilości wody i tłuszczu przy czym dostarczają bardzo duże ilości węglowodanów, potasu, tiaminy, kwasu nikotynowego, a także witaminy C.
Duże ilości wapnia, które znajdują się w baobabie sprawiają, że może on być podstawowym elementem diety dla osób które nie jedzą mleka i nabiału czyli dla wegetarian i niektórych wegan. Związki polifenolowe obecne w miąższu odpowiadają za wysoki potencjał przeciwutleniający baobabu. Miąższ owocu składa się z dużych ilości pektyn, śluzów oraz winianów i kwasu winowego, które przyczyniają się do kwaśnego smaku owocu. Pektyny z baobabu wykazują zdolność zagęszczania płynnej żywności, jednak tworzą nieregularne struktury, przez co nie znajdują zastosowania w przemyśle.
Baobab w medycynie ludowej
Rdzenni mieszkańcy Afryki, z której wywodzi się to cudowne drzewo wykorzystują liście, owoce, korę i nasiona do przygotowania tradycyjnych lekarstw. Leczą nimi malarię, ospę i odrę. Są to środki przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, a także zwalczające biegunkę. W związku z działaniem hepatoprotekcyjnym uznaje się, że to właśnie spożycie baobabu odpowiada za dużą odporność na uszkodzenia wątroby wśród społeczeństw, które żyją na terenach występowania drzewa. Baobab był wykorzystywany również w kuchni. Z baobabu wyrabiany był kleik, fermentowane, kwaśne ciasto i napój.
Baobab w Polsce
W naszym kraju, w sprzedaży, nie są dostępne owoce baobabu w całości. W sklepach kupimy baobab paczkowany, w sproszkowanej postaci. Aby uzyskać proszek z owocu, miąższ nie zostaje poddany żadnej obróbce termicznej, dzieje się to samoistnie podczas procesu dojrzewania, w związku z tym, wartość odżywcza sproszkowanego owocu, jest taka sama jak owocu świeżego.
Właściwości lecznicze baobabu
• Działa przeciwgorączkowo - działanie przeciwgorączkowe baobabu jest porównywalne do kwasu acetylosalicylowego czyli aspiryny. Wszystko to za sprawą zawartych w nim steroli, saponiny, triterpenów.
• Chroni wątrobę- owoce działają protekcyjnie i regeneracyjnie na uszkodzony narząd. Dzieje się tak dzięki zawartości w miąższu triterpenoidów, β-sitosterolu, palmitynianowi β-amiryny, terpenoidom i kwasowi ursolowemu
• Chroni przed chorobą nowotworową : pomaga w tym duża zawartość witaminy C i duża zawartość przeciwutleniaczy.
• Łagodzi stany zapalne: dzięki strelom, saponinom i triterpenom owoce baobabu redukują stany zapalne. Ich skuteczność porównywalna jest ze środkami farmakologicznymi.
• Działa antybakteryjnie i przeciwwirusowo: wyciągi z liści, miąższu, owoców, a nawet nasion działają przeciwko wirusom grypy, opryszczki, a także wirusowi RSV, który jest odpowiedzialny za infekcję górnych dróg oddechowych u dzieci i niemowląt
• Działa przeciwbiegunkowo: suszony baobab z wodą i cukrem to preparat o takiej samej skuteczności jak gotowy preparat, kupowany w aptece, wykorzystywany do walki z biegunką. Za hamowanie biegunki odpowiadają taniny i garbniki, które mają zdolność wiązania wody, śluzy, celuloza i kwas cytrynowy.
• Obniża cukier we krwi – owoce baobabu to pokłady błonnika, który pozwala na obniżenie indeksu glikemicznego potraw. W ten sposób zmniejszany jest wzrost poziomu cukru we krwi.
• Wspomaga leczenie osteoporozy: witaminy zawarte w korzeniu przyczyniają się do ochrony tkanki kostnej i chrzęstnej przed ubytkami.
• Wpływa łagodząco na objawy menopauzy i miesiączki : korzeń, zawiera fitohormony skutecznie radzące sobie z przykrymi dolegliwościami
• Spowalnia procesy starzenia: Korzeń zawiera wszystkie witaminy oraz minerały, które należą do składników młodości (witaminy A, E, C oraz z grupy B, minerały: cynk, żelazo, fosfor, jod).
• Poprawia jakość włosów i skóry: wiele firm produkujących kosmetyki dla włosów i skóry, decyduje się na użycie sproszkowanego korzenia baobabu. Wiedzą oni, że dzięki kolagenowi skóra będzie lepiej nawilżona, a cebulki włosów staną się mocniejsze i nie będą wypadać.
Baobab w kuchni
Baobab jest owocem aromatycznym. Jego słodki, lekko cierpki smak przypomina cytrusy. Jego sproszkowana konsystencja powoduje, że znakomicie nadaje się jako dodatek do napojów, koktajli, owsianek, lodów czy ciast. Miąższ baobabu ma właściwości żelatyny. Dlatego używa się go do produkcji dżemów, galaretek.
Autor: Redakcja Bakalie.com
Autor: Redakcja Bakalie.com
