Aromatyczna wanilia na uspokojenie

Bakalie.com

Wanilia jest drugą po szafranie najdroższą przyprawą na świecie. Charakteryzuje się zadziwiająco subtelnym, choć intensywnym aromatem i głębokim, niepowtarzalnym smakiem. Jest wykorzystywana w większości wyrobów cukierniczych zarówno w wypiekach, jak i kremach, budyniach, lodach i wielu innych deserach.

Niepospolita, wymagająca roślina

Wanilia płaskolistna (Vanilla planifolia) to gatunek rośliny należący do rodziny storczykowatych. Jest lianą, dorastającą do 10 m długości. Rośnie na obumarłych pniach drzew, które są dla wanilii jednocześnie podporami i źródłem składników odżywczych. Ma żółto-zielonkawe, pachnące kwiaty. Owocem jest zielona, strąkokształtna torebka nasienna stanowiąca surowiec, z którego powstaje przyprawa.Wanilia Pochodzi z Ameryki Południowej i Środkowej. Początkowo była uprawiana jedynie w Meksyku. Po odkryciu i rozpowszechnieniu ręcznego zapylania wanilię uprawia się w wielu krajach, od Madagaskaru po Indie, Tahiti i Indonezję. Dziś około 75% wanilii pochodzi z upraw na Madagaskarze i Reunion.

Jak to było z tą wanilią przed wiekami ?

Najwcześniej uprawiali wanilię Indianie Totonac z Meksyku. Wykorzystywali ją jedynie do celów leczniczych. Podbici przez Azteków zostali zmuszeni do oddawania im większości zbiorów wanilii. Aztekowie, jako pierwsi zaczęli stosować wanilię do aromatyzowania. Dodawali ją przede wszystkim do kakao. Kiedy hiszpański konkwistador Hernán Cortés, po pokonaniu Azteków, został zaproszony do pałacu Montezumy II, poczęstowano go właśnie kakao z wanilią. Zabrał ten przysmak do Hiszpanii i tak zaczęła się europejska kariera wanilii. Mimo bardzo wysokiej ceny zdobywała coraz więcej zwolenników. Stosowano ją, jako afrodyzjak i lek na nerwy, dodawano do tytoniu i aromatyzowano potrawy. Wanilia zauroczyła królową Elżbietę I i najprawdopodobniej to ona spopularyzowała przyprawę w Europie. Thomas Jefferson, trzeci prezydent Stanów Zjednoczonych był z kolei wielkim miłośnikiem lodów waniliowych.

Dlaczego wanilia ma tak wysoką cenę ?

Jest to roślina bardzo trudna do uprawy. Okres kwitnienia trwa od dwóch do trzech miesięcy, ale nie dochodzi do niego co roku, lecz co dwa-trzy lata. Kwiaty zakwitają nocą i muszą być zapylone w ciągu 6 do 24 godzin. Ma tak specyficzne kielichy kwiatowe, że jedynie, występujące w Ameryce Łacińskiej, małe bezżądłowe pszczoły lub niektóre kolibry są w stanie ją zapylić.W regionach, gdzie ich nie ma, trzeba zapylać kwiaty ręcznie, co jest bardzo pracochłonne. Na osiągnięcie przez owoce właściwych rozmiarów trzeba czekać średnio osiem miesięcy.Wypełnione drobnymi nasionkami owoce wanilii zbiera się ręcznie, a następnie poddaje długotrwałym procesom fermentowania, dojrzewania i suszenia. Ostatecznie otrzymuje się aromatyczne, czarne laski. Żmudne, ręczne zapylanie, długi czas dojrzewania, ręczny zbiór i czasochłonne przerabianie surowca generują tak wysokie ceny wanilii.

Właściwości wanilii

Jej zapach ma działanie relaksujące i uspokajające, usuwa niepokój i bezsenność. Wanilia ma właściwości przeciwutleniające, ale przede wszystkim antydepresyjne. Panuje przekonanie, że aromat wanilii generuje pozytywne uczucia. W pomieszczaniach, w których pachnie wanilią, ludzie czują się bardziej komfortowo i bezpiecznie.Regularne spożywanie potraw z dodatkiem wanilii aktywuje pracę mózgu i zwiększa kreatywność. Ponadto wanilia lekko obniża ciśnienie krwi, pomaga przy alergiach, podwyższonej temperaturze ciała, i stanach zapalnych. Co ciekawe, aromat wanilii ma właściwości hamowania, odpowiedzialnych za zajadanie stresu, ośrodków w mózgu. Przyprawione wanilią słodycze, nie są tak uzależniające, jak pozbawione jej zapachu.

Do czego używa się wanilii ?

Jest przede wszystkim niezastąpionym dodatkiem do dań słodkich. Nawet odrobinka nasionek z waniliowej laski nadaje wspaniały, niepowtarzalny aromat. Większość deserów nie może się obejść bez dodatku wanilii. Od czasów Azteków jest stosowana do gorącej czekolady i kakao. Prawie wszystkie wypieki – ciasta, ciasteczka, baby drożdżowe, serniki, biszkopty, strucle i mazurki aromatyzuje się wanilią. Od momentu, kiedy zaczęto robić lody na bazie mleka i śmietany, podstawowym ich smakiem jest waniliowy. Doprawia się nią także kremy, musy i budynie. Warto zastosować ją również do owocowych sałatek. Wanilię znajdziemy w wielu likierach i nalewkach. Można nią też aromatyzować kawę i herbatę.

 

W sklepach spotyka się różne formy aromatów waniliowych:

  • laski o najsilniejszym aromacie, które wewnątrz zawierają czarne pachnące nasionka,
  • ekstrakt waniliowy, czyli alkoholowy wyciąg ze strąków wanilii,
  • cukier waniliowy – bardzo silnie aromatyzowany cukier zawierający nasionka lub ekstrakt z wanilii,
  • cukier wanilinowy, który nie zawiera żadnych składników pochodzących z waniliowych strąków. Jest on aromatyzowany chemicznie wytworzonymi substancjami – waniliną lub etylowaniliną, które pachną, jak wanilia. Co prawda w małych ilościach, nie są niebezpieczne dla zdrowia, to jednak lepiej korzystać z produktów na bazie naturalnej wanilii.

 

Autor: Redakcja Bakalie.com