Historia i występowanie
Jest jednym z najstarszych zbóż, które zostało udomowione przez człowieka. Pochodzenie jego jest dla wszystkich zagadką. Jedni mówią, że pochodzi z Azji, Europy a inni zaś, że z Bliskiego Wschodu. Mówi się że oprócz jego nazwy pierwotnej, orkisz nazywany jest również szpelcem. Są dwie odmiany orkiszu: jara oraz ozima. Różnią się od siebie wysokością, barwą ziarna, kształtem kłosa i słomy. Obecnie orkisz nie rośnie dziko.
Orkisz pojawił się nagle w 2200-1500 lat p.n.e. w wielu miejscach Europy, równocześnie znikając z Bliskiego Wschodu. Mówi się, że orkisz mógł dotrzeć do nas w dwóch falach, z jednej strony w czasie kiedy kształtowało się rolnictwo i udomowienie dzikich roślin, z drugiej za jego pochodzenie wskazuje się Iran lub Zakaukazię. Jednakże, do dziś dnia, nie ma stuprocentowej pewności, gdzie orkisz pojawił się po raz pierwszy.
Uprawa
Orkisz jest uprawiany w Europie, w takich krajach jak: Niemcy, Hiszpania, Belgia, Austria, Francja, Czechy, Słowacja, Węgry, Słowacja, Włochy oraz Polska. Jego uprawa ciągle się rozrasta i na chwilę obecną wynosi około 60 tysięcy.
Należy pamiętać, że orkisz jest gatunkiem pszenicy. Chcąc uzyskać plony, które będą nas zadowalać trzeba wiedzieć, że orkisz należy do zbóż najbardziej wymagających w stosunku do żyzności gleby. Najbardziej lubi gleby, które są średnie bądź zwięzłe w odczynie zbliżonym do obojętnego, próchniczne, zasobne w składniki pokarmowe.
Pielęgnowanie orkiszu to jedna z ważniejszych rzeczy. Zabiegiem przeprowadzanym na wiosnę, który jest najczęściej wykonywany jest bronowanie ostrą broną dwukrotnie na krzyż. Wzmaga to krzewienie orkiszu i niszczy siewki chwastów. Ważne jest też, aby spulchnić zleżałą w zimie glebę. Bronowanie przez parowanie przyczyna się do ogrzania gleby co przyspiesza wegetację roślin. Wczesną wiosną orkisz można zasilić gnojówką, która po ciężkiej zimie pomoże w regeneracji roślin.
Mówi się że termin zbiorów zależy od dwóch czynników: przeznaczenia ziarna oraz przebiegu jego wegetacji. Ziarna należy zbierać po uzyskaniu pełnej dojrzałości, bądź we wczesnej fazie, która jest nazywana dojrzałością mleczną, na tak zwane zielone ziarno.
Produkty z Orkiszu
Autor: Redakcja Bakalie.com