Czy wiecie, że 16 stycznia jest Światowym Dniem Pikantnych Potraw? Jeśli należycie do osób, które lubią czasami zjeść coś, co pali i sprawia, że z oczu lecą łzy, to wasze święto. Dowiedzcie się, jakie są skutki pikantnego jedzenia. Dla tych, którzy nie przepadają za ostrymi potrawami, mamy kilka rad, które pomogą, gdy okaże się, że zjedliście coś, co przekracza waszą wytrzymałość.
Pikantne potrawy na świecie
Najwięcej ostrych dań jada się w Azji, Ameryce Południowej i Środkowej. Na całym świecie jest duża liczba miłośników, a nawet osób uzależnionych od ostrych potraw. Niektórzy nawet startują w zawodach jedzenia najbardziej palących papryczek. Do najostrzejszych potraw świata zalicza się:
- Suicide chicken wings, czyli skrzydełka z kurczaka z sosem tabasco i płatkami ostrej papryczki;
- Syczuański hot pot – gorąca zupa pokryta bardzo pikantnym tłuszczem z chili i pieprzem syczuańskim;
- Otak-Otak to klopsiki rybne przyprawione chilli i białym pieprzem;
- Spicy tuna rolls są wersją sushi z tuńczykiem i sosem mayo, zawierającym ekstrakt z chilli.
W Polsce jadamy raczej łagodnie, choć w naszej tradycji kulinarnej znaczące miejsca zajmują chrzan i czosnek. Wraz z pojawianiem się specjałów z kuchni całego świata, wkraczają na nasze stoły rozmaite, egzotyczne, ostre i bardzo ostre dania.
| Najbardziej znane ostre przyprawy świata | ||
| przyprawa | Substancje odpowiedzialne za ostrość | |
| chilli | owoce | kapsaicyna |
| chrzan | korzeń | izotiocyjanian allilu |
| curry | indyjska mieszanka przypraw, tzw. masali | związki zawarte w chilli, czosnku, kurkumie i imbirze |
| imbir | kłącze | gingerol |
| czosnek | ząbkowane cebulki | allicyna |
| kurkuma | kłącze lub podziemna łodyga | kurkumina |
| pieprz | suszone owoce | piperyna |
| Pieprz syczuański | łupiny jagód żółtodrzewu pieprzowego | hydroxy-alpha sanshool |
| papryka | owoce | kapsaicyna |
Ostry to nie smak
Znajdujące się na języku i podniebieniu kubki smakowe, rozróżniają pięć smaków - słodki, gorzki, słony, kwaśny i umami (określany, jako „bulionowy”). Kubki smakowe to tkanka nabłonkowa, a ostrość odbierana jest przez receptory bólowe znajdujące się w jamie ustnej, przełyku i żołądku. Pikantny nie jest smakiem, a jedynie podrażnieniem zakończeń nerwowych, które odczuwamy jako pieczenie.
Jak mierzy się ostrość?
Skalę ostrości wynalazł Wilbur Scoville. Jednostkami mierzącymi stopień ostrości są SHU (Scoville Hotness Unit).
Najostrzejsza substancja to czysta kapsaicyna, która ma około 16 mln SHU, co oznacza, że musi zostać rozcieńczona w stosunku 1:16 000 000, zanim pikantność przestanie być odczuwalna.
Oto ostrość niektórych przypraw podana w skali Scoville'a:
- papryka pepperoni 100 – 500 SHU,
- papryka jalapeno, sos tabasco 2 500 - 8 000 SHU,
- pieprz tajski 50 000 - 100 000 SHU,
- odmiany piri-piri i habanero 100 000 - 350 000 SHU.
Do najostrzejszych papryk świata zalicza się obecnie:
- Trinidad Moruga Scorpion (ok. 2 mln SHU),
- Carolina Reaper (ok. 1,57 mln SHU),
- Trinidad Scorpion Butch T. (ok. 1,46 mln SHU).
Jak zneutralizować ostrość chilli i innych przypraw?
Najgorszym sposobem na gaszenie piekielnego ognia w ustach jest picie wody. Kapsaicyna nie rozpuszcza się w wodzie, a cząstki odpowiedzialne za pikantność tylko wzmacniają jej działanie, gdyż są rozprowadzane po całej jamie ustnej.
Na nieznośne pieczenie, pomóc może tłuste mleko, śmietana, jogurt lub lody, które zneutralizują działanie kapsaicyny, gdyż białko kazeiny hamuje wiązanie się kapsaicyny z receptorami bólu. Podobnie działa także alkohol. Jeśli obawiamy się, że potrawa okaże się za ostra, warto mieć pod ręką szklankę mleka lub miseczkę ze śmietaną.
Zalety jedzenia ostrych potraw
Pikantne przyprawy mają szereg cennych właściwości:
- Chronią serce - poprawiają krążenie i obniżają ryzyko zawałów serca oraz zmniejszają działanie złego cholesterolu;
- Zmniejszają ból – hamują wysyłanie sygnałów bólowych do mózgu;
- Poprawiają nastrój – stymulują wydzielanie endorfin;
- Pomagają w odchudzaniu – przyspieszają metabolizm i zmniejszają łaknienie;
- Mogą zapobiegać nowotworom – ostanie badania wykazały, że kapsaicyna niszczy komórki nowotworowe białaczki i spowalnia rozrost nowotworów;
- Łagodzą zapalenie zatok - wysięk z nosa i łzy oczyszczają jamę ustną oraz zatoki;
- Działają zabójczo na bakterie i pasożyty.
Kto powinien unikać pikantnych potraw?
Sprawny organizm korzysta ze zdrowotnych właściwości pikantnych przypraw. Są jednak osoby cierpiące na choroby, przy których niewskazane jest ostre jedzenie, gdyż może działać drażniąco i zwiększać nasilenie niekorzystnych objawów.
Uważać powinny osoby cierpiące na:
- zapalenie błony śluzowej i wrzody żołądka,
- refluks żołądkowo-przełykowy,
- zespól jelita drażliwego,
- choroby narządów układu moczowego,
- stan zapalny wątroby i trzustki,
- trądzik i inne problemy skórne.
Jeśli jesteśmy miłośnikami ostrych potraw, pamiętajmy o zachowaniu umiaru. Żadna przesada nie jest zdrowa, a w przypadku pikantnych przypraw, nadmiar może wywoływać przykre skutki uboczne.
Wypróbuj ostre przepisy
Kokosowy dal z soczewicy z ostrą papryką chili
Pol Sambol pasta z ostra papryczką chili
Autor: Redakcja Bakalie.com
