Olejki eteryczne w kosmetyce

Bakalie.com

Olejki eteryczne w naturze „zamieszkują” specjalne komórki roślin, szczególnie tych z rodziny – nie będzie zaskoczenia – olejkodajnych. Dziś znajdują szerokie zastosowanie w aromaterapii oraz przemyśle kosmetycznym. Jakie są ich zalety? Jak używać olejków eterycznych? Czym różni się olejek eteryczny od olejku zapachowego? Na te i inne pytania odpowiedź znajdziesz w naszym artykule.

Czym są olejki eteryczne?

Olejki eteryczne są metabolitami roślin olejkodajnych, przede wszystkim sosnowatych, cyprysowatych, wawrzynowatych i innych. Pod względem chemicznym stanowią mieszaninę ketonów, aldehydów, alkoholi, estrów i innych związków organicznych. Najczęściej przyjmują formę bardzo lotnych, rzadkich cieczy o oleistej konsystencji.
Aż do drugiej połowy XX wieku olejki eteryczne uznawane były za pozbawiony wartości produkt metabolizmu roślin. Przełomowe okazały się badania Francuza, G.S. Fraenkla, który wykazał, że substancje te mają zasadnicze znaczenie dla bioróżnorodności zarówno roślin, jak i owadów. Był to początek dalszego zgłębiania tematu olejków eterycznych. Z ich efektów dziś możemy korzystać.

Olejki eteryczne – właściwości

Mimo zawartości bardzo dużej ilości skoncentrowanych składników aktywnych, lekarze i farmaceuci podchodzą do olejków eterycznych z większym dystansem, niż do typowych leków. Dzieje się tak z uwagi na bardzo skomplikowany skład: w jednym olejku może być zgromadzonych nawet kilkaset różnorodnych związków chemicznych o różnym, często zmiennym działaniu. Tym niemniej, można określić zakres działania olejków:

  • drażniące – drażnią czuciowe i bólowe zakończenia nerwów, rozszerzają naczynia krwionośne, wywołując przekrwienia i stany zapalne, co przyspiesza wytwarzanie przeciwciał przez ustrój (olejek rozmarynowy, olejek eukaliptusowy, olejek gorczyczny, kamfora),
  • przeciwbakteryjne – wstrzymują rozwój drobnoustrojów lub zabijają je (olejek tymiankowy, olejek miętowy, olejek anyżkowy, olejek majerankowy),
  • wykrztuśne – pobudzają wydzielanie śluzu i dezynfekują drogi oddechowe (olejek sosnowy, olejek eukaliptusowy, olejek szałwiowy, olejek miętowy, olejek czosnkowy),
  • moczopędne – pobudzają wydzielanie moczu i działają dezynfekująco na drogi moczowe (olejek jałowcowy, olejek pietruszkowy),
  • żółciopędne – pobudzają tworzenie i wydzielanie się żółci oraz przeciwdziałają skurczom woreczka żółciowego (olejek miętowy, olejek tymiankowy),
  • żołądkowe – pobudzają wydzielanie soku żołądkowego i ułatwiają trawienie (olejki z roślin z rodziny baldaszkowatych),
  • uspokajające i znieczulające – porażają ośrodki kory mózgowej i rdzenia przedłużonego (olejek walerianowy, olejek melisy, olejek goździkowy, olejek tatarakowy)2.

Olejki eteryczne - zastosowanie

Jednym z najpopularniejszych sposobów na wykorzystanie olejków eterycznych jest aromaterapia. Kilka kropel wybranego olejku można dodać do pojemnika z wodą, np. nawilżacza powietrza czy specjalnego dyfuzora do olejków. Olejek eukaliptusowy rozpuszczony w szklance ciepłej wody to jeden z pomysłów na usprawnienie oddychania podczas schorzeń górnych dróg oddechowych.
Bardzo przyjemnym zastosowaniem olejków eterycznych może być masaż ciepłym olejkiem. W zależności od zastosowanego rodzaju, może on przynieść różnorodne efekty: od uspokajającego (olejek lawendowy, olejek jaśminowy) przez łagodzący zmęczenie i ból mięśni (olejek różany, olejek z jodły syberyjskiej) do pobudzającego (olejek z zielonej herbaty, olejek pomarańczowy, olejek różany). Last, but not least to kąpiel z dodatkiem kilku kropel olejku eterycznego bądź dodanie 1-2 kropel do balsamu do ciała lub kremu do rąk. Poezja!

Olejki eteryczne – środki ostrożności

Przy korzystaniu z olejków eterycznych należy pamiętać, że są to substancje bardzo stężone. Z tego względu zawsze warto stosować zasadę: lepiej mniej, niż więcej. Szczególnie, jeżeli nie jesteśmy pewni, jak zareaguje nasz organizm. W razie wątpliwości warto skonsultować się ze specjalistą: aromaterapeutą bądź obsługą sklepu, w którym kupujemy olejek. Jednym z takich miejsc jest sklep zielarski iZielnik.pl, we współpracy z którym powstał ten artykuł.
Pod żadnym pozorem olejków eterycznych nie należy wcierać w skórę dzieci. Przed zastosowaniem ich w medycynie dziecięcej, koniecznie należy skonsultować się z lekarzem.

1. G.S. Fraenkel, The Raison d'Etre of Secondary Plant Substances: These odd chemicals arose as a means of protecting plants from insects and now guide insects to food, „Science”, 129 (3361), 1959, s. 1466–1470, DOI: 10.1126/science.129.3361.1466 [dostęp 2019-06-14].

2.A. Rumińska, Rośliny lecznicze. Podstawy biologii i agrotechniki., Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1973.

 

W podróż z olejkami eterycznymi zabrał nas izielnik.pl